İnşaat ve yapı işkolunda örgütlü Dev Yapı-İş, İnşaat-İş ve İyi-Sen sendikaları ortak açıklama yaparak koronavirüs salgınına karşı şantiyelerin 3 haftalığına durdurulmasını, işten atmaların yasaklanmasını, işçilere temel gıda ve kişisel hijyen malzemeleri yardımı yapılmasını, gelir kaybına uğrayanların kira, elektrik gibi temel ihtiyaçlarının ücretsiz karşılanmasını istedi.
3 sendika tarafından yapılan ortak açıklamada iktidarın çalışanların salgına karşı işyerlerinde gerekli tedbirlerin ve önlemlerin alınmasında sorumlu olduğu belirtilerek “Bu sorumluluk yerine getirilmediği sürece halkımız salgına karşı korumasız kalacak salgının yayılma hızı giderek artacaktır” uyarısı yapıldı.
İnşaat işçilerinin büyük bir bölümünün evlerinden uzakta şantiyelerde toplu halde çalışıp yemekhanede yemek yediği ve çalıştığı ifade edilen açıklamada, gerekli önlemler alınmadığı için iş cinayetleriyle gündeme gelen inşaatlarda patronların virüse karşı önlem almasının da beklenemeyeceği vurgulandı. İnşaat işçilerinin kölelik koşullarında salgın tehdidiyle çalışmaya devam ettiği kaydedilen açıklamada toplum sağlığı ve güvenliği açısından devamı zorunlu olmayan tüm şantiyelerin üç hafta süreyle kapatılması gerektiği belirtildi.
Açıklamada şu taleplerin yerine getirilmesi istendi:
-- Zorunlu olarak durdurma ya da “maliyetlerin artması” nedeniyle işten çıkartma kabul edilemez. Yasaların ön gördüğü üzere, salgın vb durumlar “olağanüstü” sayılması gerekmektedir. Olağanüstü dönemlerde "işten çıkartılma" yasaklanmalıdır.
-- Salgın tehdidi nedeniyle, zorunlu olarak kapatılan işletmelerde "ücretsiz izin uygulaması" ya da "izinlerin yıllık izinlerden düşülmesi" hem yasal olarak hem de meşru olarak kabul edilemez. “Ücretli izin” uygulaması zorunlu kılınmalıdır.
-- Salgın tehdidine karşı alınan tedbirlerden kaynaklı olarak yaşanan daralma sebep gösterilerek işçilerin ücretlerinin ödenmemesi mazur görülemez. Ücretli izine ayrılan işçilerin ücretleri “zorunlu sebepler” nedeniyle ödenememesi halinde, İşsizlik Fonu ve Ücret Garanti Fonunda biriken fonlar işçilerin ücreti için kullanılmalıdır. İşsizlik sigortası ödeneği alabilmek için son üç yılda 600 gün çalışma koşulu virüsle mücadele döneminde 90 güne indirilmelidir.
-- Salgın tehdidi, aynı zamanda bir işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunudur. Şantiyelerde iş güvenliğini şantiyede çalışan işçilerin, iş kollunda faaliyet gösteren sendikaların ve sağlık emekçilerin meslek örgütlerinden tarafından oluşturulacak bir komite tarafından denetlenme ve yaptırım yetkisi verilmelidir.
-- Gerekli önlemlerin alınmadığı tespit edilen şantiyelerde çalışma durdurulmalı işçiler ücretli izne çıkarılmalıdır.
-- Şantiyelerde salgın tehdidiyle karşı karşıya kalan tüm işçilerin ücretsiz sağlık taraması ve kontrolleri ivedilikle başlamalıdır. Kronik rahatsızlığı olan ve elli yaşın üzerindeki işçilere ücretli izin verilmelidir. İnsanların sağlığı piyasacı anlayışa korunamaz sağlık hizmetleri ücretsiz olarak verilmelidir.
-- Koranavirüs salgını süresince işsiz kalanların ve gelir kaybına uğrayanların kira, elektrik, su, doğalgaz ve iletişim gibi temel ihtiyaçlar ücretsiz olarak verilmelidir.
-- Temel gıda ve kişisel hijyen malzemeleri yardımı karşılanmalı, gıda ve hijyen ürünlerine yapılan fahiş zamlar geri çekilmeli temel gıda malzemelerinde KDV sıfırlanmalıdır. Kontrolsüz fiyat artışına karşı ihbar ve denetim mekanizması kurulmalıdır.